ในการทำงาน เชื่อว่าคุณเคยมีโอกาสได้สอนงาน รุ่นน้องหรือเพื่อนร่วมงาน มาบ้างแล้วไม่มากก็น้อย การที่คุณสอนคนอื่น ไม่ได้หมายถึงแค่ คุณมีความรู้/ความเชี่ยวชาญที่มากกว่าคนอื่นเท่านั้น แต่มันยังช่วยให้คุณได้เรียนรู้สิ่งที่คุณสอนมากขึ้นด้วย ในบทความนี้เราจะมาลงลึกเรื่องนี้กันกับ “Protégé Effect: วิธีที่คุณสามารถเรียนรู้ได้ จากการสอนผู้อื่น” ซึ่งคุณสามารถนำวิธีการนี้ไปใช้งานให้เกิดประสิทธิภาพอีกด้วย
Protégé Effect เป็นปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาที่กล่าวถึง การสอน, ทำเหมือนกับว่าจะสอน หรือเตรียมที่จะสอนบางสิ่งบางอย่างให้ผู้อื่น จะช่วยทำให้บุคคลนั้นได้เรียนรู้ในสิ่งที่สอนเพิ่มขึ้นด้วย อย่างเช่น นักเรียนที่กำลังเตรียมตัวสอบ จะได้รับประโยชน์จาก Protégé Effect อย่างมาก โดยจะทำให้พวกเขาเข้าใจในเนื้อหาหรือสิ่งที่พวกเขาสอนผู้อื่น มากยิ่งขึ้น ที่สำคัญ Protégé Effect ถือเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์และสามารถนำไปใช้ได้ในหลายสถานการณ์
ตัวอย่างของวิธีที่คุณสามารถใช้ Protégé Effect
Protégé Effect นั้นมักเกี่ยวข้องกับบริบททางด้านวิชาการ นั่นคือ การสอนผู้อื่นจะสามารถช่วยให้ผู้ที่สอน ได้เรียนรู้เนื้อหาที่คุณเรียนรู้มันด้วยตัวเองก่อนจะนำไปสอนผู้อื่น อย่างไรก็ตาม Protégé Effect มีประโยชน์กับคุณในสถานการณ์อื่น ๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับด้านวิชาการ เช่น:
- เมื่อพูดถึงงานอดิเรก : การสอนทักษะพื้นฐานให้กับคนที่เป็นมือใหม่หรือเพิ่มเริ่มต้น จะสามารถช่วยให้คุณปรับปรุงและฝึกฝนทักษะเหล่านั้นไปด้วย
- เมื่อพูดถึงการทำงาน : การอธิบายขั้นตอนสำคัญ ๆ ให้กับพนักงานที่เพิ่งเข้าใหม่ จะสามารถช่วยให้คุณสามารถจดจำขั้นตอนเหล่านั้นได้ดียิ่งขึ้น
- เมื่อพูดถึงความรู้ทั่วไป : การอธิบาย Concept ที่คุณสนใจให้กับคนที่ไม่คุ้นเคยกับ Concept นั้น จะสามารถช่วยให้คุณเข้าใจใน Concept เหล่านั้นได้กว้างและลึกยิ่งขึ้น
Protégé Effect จะช่วยให้คุณเรียนรู้ได้อย่างไร
Protégé Effect จะช่วยให้คุณเรียนรู้สิ่งที่คุณสอนผู้อื่นได้ดียิ่งขึ้น อันเป็นผลมาจากกลไกทางจิตวิทยาหลายอย่าง ซึ่งทั้งหมดนี้ Focus ไปที่ความแตกต่างระหว่าง “วิธีที่เราเรียนรู้จากการเรียนรู้ด้วยตัวเอง” เปรียบเทียบกับ “วิธีที่เราจะสามารถเรียนรู้จากการที่เราคาดหวังว่าจะสอนให้กับผู้อื่น” เช่นเดียวกันกับการที่เราสอนผู้อื่นในทางปฏิบัติด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง:
- การสอนนั้น สามารถนำไปสู่กระบวนการรู้คิด (Metacognitive Processing) ที่เพิ่มขึ้น ซึ่งทำให้ผู้สอนตระหนักถึงกระบวนการเรียนรู้ของตนเองมากขึ้น
- การสอนนั้น สามารถนำไปสู่การใช้กลยุทธ์การเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น เช่น การจัดระบบระเบียบของเนื้อหาและค้นหาใจความสำคัญของมัน
- การสอนนั้น สามารถนำไปสู่แรงจูงใจที่จะเรียนรู้เพิ่มมากขึ้น เพราะว่า ผู้สอนมักจะใช้ความพยายามมากขึ้นในการเรียนรู้ก่อนที่พวกเขาจะไปสอนผู้อื่น มากกว่าที่พวกเขาเรียนรู้แค่เพื่อตัวเอง
- การสอนนั้น สามารถนำไปสู่ความรู้สึกว่ามีความสามารถเพิ่มขึ้น เพราะมันทำให้ผู้สอนมองตนเองว่า กำลังอยู่ในบทบาทของครู มากกว่าเป็นนักเรียน
ประโยชน์ที่ได้รับจากการสอนผู้อื่น
จากข้างต้น การสอนคนอื่น จะช่วยให้คุณมีความสามารถในการเรียนรู้ในสิ่งที่สอนผ่านกลไกต่าง ๆ ดังนั้น นักเรียนที่เรียนรู้เนื้อหาต่าง ๆ ด้วยความตั้งใจว่าจะสอนผู้อื่นในภายหลัง พวกเขาจะเก่งและเข้าในเนื้อหาเหล่านั้นมากขึ้น มากกว่าคนที่เรียนรู้แค่เพื่อตนเอง
นอกจากนี้ ผลของ Protégé Effect ยังมีประโยชน์ในเรื่องอื่น ๆ อีก เช่น มีทักษะการสื่อสารที่ดีขึ้น, เพิ่มความเชื่อมั่น และช่วยเพิ่มทักษะการเป็นผู้นำที่ดีอีกด้วย
ข้อดีอีกประการ ก็คือ การที่เพื่อน ๆ ช่วยกันสอนนั้น จะทำให้นักเรียนได้รับประโยชน์อย่างมาก เนื่องจากพวกเขามักจะเรียนรู้ได้ดีขึ้นเมื่อพวกเขารู้สึกสนิทหรือใกล้ชิดกับผู้ที่สอนเขา ซึ่งในที่นี้ใกล้ชิดกันในแง่ของระยะห่างทางสังคมและระยะห่างของความรู้
หมายเหตุ: การศึกษาบางชิ้นชี้ให้เห็นว่า สำหรับในครอบครัว คนที่เป็นพี่ มีแนวโน้มที่จะมีไอคิวสูงกว่า คนที่เป็นน้อง ซึ่งสามารถนำมาประกอบกับข้อเท็จจริงที่ว่า คนเป็นพี่ จะทำหน้าที่เป็นครูช่วยสอนการบ้าน/บทเรียนให้น้อง ๆ สิ่งนี้แสดงให้เห็นถึงผลลัพธ์ที่ทรงพลังของ Protégé Effect และผลประโยชน์ของมันในระยะยาว
วิธีใช้ประโยชน์จาก Protégé Effect
มี 3 วิธีหลัก ๆ ที่คุณจะสามารถใช้ประโยชน์จาก Protégé Effect
- การเรียนรู้เนื้อหา/ความรู้ต่าง ๆ ให้เหมือนกับว่า คุณกำลังจะสอนให้ผู้อื่นด้วย จะทำให้คุณพยายามเรียนรู้เนื้อหาให้มากพอ ก่อนที่จะไปอธิบายให้คนอื่นได้ฟัง รวมทั้งคุณอาจค้นหาคำตอบของคำถามที่คุณคาดว่าอาจจะถูกถาม
- การทำเหมือนว่าจะสอนอะไรใครสักคน ยิ่งคุณรู้สึกเหมือนจริงมากเท่าไร คุณก็จะได้รับประโยชน์จาก Protégé Effect มากขึ้นเท่านั้น มันจึงคุ้มค่าที่คุณจะใช้ความพยายามในการทำสิ่งนี้
- การสอนผู้อื่นจริง ๆ ไม่ว่าจะแบบตัวต่อตัวหรือแบบกลุ่ม แม้ว่าวิธีการนี้ต้องใช้ความพยายามอย่างมาก แต่มันก็นำไปสู่ผลประโยชน์ที่ยิ่งใหญ่โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การที่คุณรู้ว่ากำลังจะสอนใครบางคน จะช่วยให้คุณมีแรงจูงใจที่ดีที่สุด
คุณสามารถใช้เทคนิคเหล่านี้ร่วมกันได้ตามที่คุณต้องการ เช่น คุณอาจเรียนรู้เนื้อหาบางอย่างราวกับว่าคุณกำลังจะนำไปสอนให้ผู้อื่น แล้วแกล้งทำเป็นว่า คุณกำลังจะสอนให้ใครบางคน หรือคุณอาจข้ามไปสอนเนื้อหาให้คนอื่นจริง ๆ เลยก็ได้
เมื่อตัดสินใจว่าจะใช้เทคนิคใด คุณก็ควรประเมินประโยชน์ที่เป็นไปได้ของแต่ละวิธี จากนั้นชั่งน้ำหนักเทียบกับสิ่งที่อาจต้องใช้ เช่น เวลาและความพยายาม โดยวิธีการที่คุณจะใช้ อาจขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ เช่น สถานการณ์ส่วนบุคคล ความชอบ และเป้าหมายของคุณ อย่างเช่น ถ้าคุณสนุกกับการสอนคนอื่น หรือถ้าคุณกำลังจะมีการสอบ ซึ่งมีปัจจัยสำคัญคือ คุณอยากได้คะแนนสูง ขณะเดียวกันคุณก็มีเวลาว่างมากพอที่จะสอนใครบางคน การใช้วิธีนี้อาจเป็นแนวทางที่ดีที่สุด ในทางกลับกัน ถ้าคุณไม่ชอบสอนคนอื่น หรือถ้าการสอบนั้นไม่ได้สำคัญอะไรมากนัก และคุณเองก็ไม่มีเวลามากนัก มันน่าจะดีกว่า หากคุณจะใช้วิธี เรียนรู้เนื้อหาเหล่านั้นราวกับว่าคุณกำลังจะสอนผู้อื่น มากกว่าที่คุณจะใช้วิธีการสอนคนอื่นจริง ๆ
สรุป
- Protégé Effect เป็นปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาที่กล่าวถึง การสอน, ทำเหมือนกับว่าจะสอน หรือเตรียมที่จะสอนบางสิ่งบางอย่างให้ผู้อื่น จะช่วยทำให้บุคคลนั้น เรียนรู้สิ่งเหล่านั้นไปด้วยในตัว
- Protégé Effect จะช่วยปรับปรุงกระบวนการรู้คิด (Metacognitive Processing) ของคุณให้ดีขึ้น, ช่วยปรับปรุงการใช้กลยุทธ์การเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น, เพิ่มแรงจูงใจในการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ และรู้สึกว่าตนเองมีความสามารถมากยิ่งขึ้น
- การสอนผู้อื่นยังช่วยเพิ่มทักษะการสื่อสารที่ดีขึ้น, เพิ่มความความเชื่อมั่น และมีทักษะการเป็นผู้นำมากขึ้น
- คุณจะได้รับประโยชน์จากการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ จาก Protégé Effect เมื่อคุณกำลังจะสอน, ทำเหมือนกับว่าจะสอน หรือสอนคนอื่นจริง ๆ และคุณสามารถใช้เทคนิคเหล่านี้ผสมผสานกันได้ตามความเหมาะสม
- เมื่อคุณตัดสินใจเลือกวิธีการใดแล้ว โปรดรู้ไว้ว่า ยิ่งคุณรู้สึกว่าการสอนนั้นมีความสมจริงสมจังมากเท่าไร คุณก็จะได้รับประโยชน์มากขึ้นเท่านั้น แต่อาจต้องคำนึงถึงปัจจัยอื่น ๆ ด้วย เช่น เวลาและความพยายามที่จะต้องใช้ในเทคนิคใดก็ตาม
ISM Technology Recruitment Ltd. (#1 Tech Recruiter in Thailand) เราเชี่ยวชาญในธุรกิจ IT Recruitment & IT Outsourcing โดยเฉพาะ เปิดทำการกว่า 29 ปี มีพนักงานทุกสายและทุกระดับทางด้าน IT ที่ได้ร่วมงานกับลูกค้าองค์กรใหญ่ที่มีชื่อเสียงและบริษัทข้ามชาติมากมาย หากคุณเป็นคน IT ที่อยากทำงานท้าทายและร่วมงานกับองค์กรชั้นนำ สามารถฝากประวัติการทำงาน (Resume) ของคุณไว้กับ ISM ได้ที่ https://www.ismtech.net/submit-your-resume แล้วคุณจะพบว่าอนาคตและโอกาสก้าวหน้ากำลังรอคุณอยู่
Source: https://effectiviology.com/